Dieta i odżywianie w cukrzycy

Głównym zadaniem węglowodanów jest dostarczanie organizmowi energii. Niektóre węglowodany, jak te, które zawarte są w cukrze, są wchłaniane szybko. Rozkład innych zajmuje więcej czasu, dłużej dostarczając energii. Wszystkie produkty zawierające węglowodany (np. chleb, płatki zbożowe, makarony, ryż, warzywa bogate w skrobię, owoce, soki i wiele deserów niezawierających cukru) prowadzą do podwyższenia poziomu glukozy we krwi. Dlatego tak ważne jest kontrolowanie ich spożycia. Staraj się jeść mniej więcej co trzy godziny w ciągu dnia (posiłki i przekąski). Proteinowa przekąska przed snem pomaga w ustabilizowaniu poziomu cukru we krwi w nocy!

Dla pacjenta z cukrzycą ważne jest nauczenie się rozpoznawania, które produkty żywnościowe zawierają węglowodany oraz ocena ich ilości. Dzięki temu całkowita ilość spożytych węglowodanów zostanie zrównoważona z przyjmowanymi lekami i poziomem aktywności fizycznej. Systemu zwanego liczeniem węglowodanów, który umożliwia kontrolowanie przyjmowanych węglowodanów, może nauczyć Cię dietetyk.

Produkty żywnościowe, których należy unikać

Jednym z ważnych źródeł węglowodanów w diecie są płatki zbożowe i inne produkty zbożowe, takie jak, chleb, ciasta lub musli. Jeśli pozwala na to poziom fosforanów w organizmie, należy wybierać produkty pełnoziarniste (np. pszeniczne lub żytnie), gdyż wysoka zawartość błonnika jest bardzo sycąca a ponieważ wchłanianie jest wolniejsze, wolniej również rośnie poziom cukru we krwi. Właściwym wyborem jest również niewielka ilość produktów z owsa.

To samo dotyczy świeżych warzyw, ziemniaków, roślin strączkowych, makaronu, mleka i niektórych owoców. Wszystkie z tych produktów mają niski „indeks glikemiczny”, wskazujący szybkość w jakiej rośnie poziom glukozy we krwi oraz jej ilość. Niemniej należy pamiętać, że niektóre bardzo słodkie owoce, jak winogrona, mają dość wysoki indeks glikemiczny.

Choć w przeszłości sacharoza stanowiła dla osób chorych na cukrzycę produkt zabroniony, obecnie niewielka ilość cukru w innym produkcie np. czekoladzie, może stanowić przyjemną przekąskę. Należy unikać napojów i produktów żywnościowych o wysokiej zawartości cukru, ponieważ w tym przypadku cukier jest wchłaniany szybko i może powodować gwałtowny skok poziomu glukozy we krwi.

Cukrzyca oznacza, że we krwi gromadzi się zbyt duża ilość cukrów. W zdrowym organizmie ilość cukrów we krwi jest kontrolowana przez hormon zwany insuliną. Za produkcję insuliny odpowiada trzustka. W czasie trawienia, wiele składników pokarmowych przekształca się w glukozę, która zostaje pobrana do krwi. Insulina pomaga w usunięciu glukozy z krwi i jej wchłonięciu do komórek, gdzie zostaje zamieniona w energię. W przypadku cukrzycy, ze względu na niewystarczającą ilość insuliny albo insulinooporność komórek ciała, organizm nie jest w stanie wykorzystać całej glukozy znajdującej się we krwi. Nieleczony wysoki poziom cukru we krwi lub hiperglikemia może prowadzić do śpiączki cukrzycowej.

Jako pacjent z cukrzycą musisz kontrolować poziom glukozy we krwi za pomocą glukometru do użytku domowego. Jeśli go nie posiadasz, porozmawiaj ze swoim lekarzem. To proste badanie umożliwia sprawdzenie, czy poziom glukozy we krwi znajduje się w prawidłowym zakresie. Lekarz przeprowadza kolejne badanie, które pozwala ustalić średni trzymiesięczny poziom glukozy we krwi. Wyniki pokażą na ile dobrze radzisz sobie z kontrolowaniem cukrzycy.

Czasem tak bardzo chce mi się pić...

Czy wiesz, że niekontrolowany wysoki poziom glukozy we krwi zwiększa pragnienie? Pamiętaj, że jako pacjent leczony metodą dializoterapii musisz kontrolować ilość przyjmowanych płynów. Przyjmowanie nadmiernej ilości płynów prowadzi do przewodnienia organizmu, które może mieć szkodliwy wpływ na układ krążenia. Kontrolowanie poziomu glukozy i utrzymywanie go na właściwym poziomie pomaga w opanowaniu pragnienia i spożycia płynów. Dopuszczalną ilość przyjmowanych płynów, odpowiednią do Twojej sytuacji, zaleci dietetyk.

Czy muszę przyjmować dodatkową porcję witamin?

Prawidłowe dostarczanie witamin ma fundamentalne znaczenie dla pacjentów z cukrzycą, ponieważ witaminy pochłaniają we krwi niektóre szkodliwe substancje. Zapoznaj się z „Zasadą prawidłowego żywienia nr 5“ i przyjmuj te witaminy, które zostały przepisane przez lekarza.